จุลลกเศรษฐี-ชาดกว่าด้วยความฉลาดในการสร้างฐานะ
ในสมัยพุทธกาลขณะที่องค์พระบรมศาสดาทรงสอดส่องพระพุทธญาณ ณ วัดชีวกัมพวัณ กรุงราชคฤห์เพื่อโปรดเวไนยสัตว์ผู้ตกทุกข์ดังที่ทรงบำเพ็ญอยู่เป็นนิจ พลันสายพระเนตรทรงเห็นภิกษุหนุ่มจุลลปัณฐกะที่ท้อถอยสิ้นความเพียร เนื่องด้วยมีสติปัญญาทึบ
คุณพ่อมีกรรมอะไรจึงสร้างฐานะร่ำรวยในตอนแรก แต่ตอนหลังถูกฟ้องร้องจนแทบหมดตัว
คุณพ่อเป็นคนกว้างขวาง ใจใหญ่ มีลูกน้องมาก ชอบเล่นการพนัน กล้าได้กล้าเสีย ท่านได้สร้างฐานะจนร่ำรวยอยู่ในระดับเศรษฐีของหมู่บ้าน ต่อมาก็เกิดคดีความถึงขั้นขึ้นโรงขึ้นศาล ฐานะจึงตกต่ำลงเรื่อยๆ จนในที่สุดคุณแม่ต้องลาออกจากการเป็นครู เพื่อนำเงินจากการลาออกมาช่วยในการต่อสู้คดี ผลสุดท้ายคุณพ่อก็เป็นฝ่ายชนะแบบไม่เหลืออะไรเลย
ความจน - ความรวยในพระพุทธศาสนา
หนึ่งในความยากลำบากที่น่ากลัวที่สุดในการดำเนินชีวิตของคนในระหว่างที่ยังต้องเวียนว่ายตายเกิดก็คือ ความยากจน เพราะว่าความยากจนเป็นสิ่งที่บีบคั้นให้เกิดปัญหาอีกหลายอย่างขึ้นในโลก
ปู่กินลูกหนูเป็นๆ
เรื่องราวของหญิงคนหนึ่ง ในครอบครัวชาวจีนที่ได้เดินทางมาสร้างฐานะในประเทศไทย...คุณปู่ชอบดื่มเหล้า และชอบทานลูกหนูเป็นๆที่เกิดใหม่ โดยเชื่อว่าเป็นยาชูกำลัง...คุณย่า ชอบทำบุญตามประเพณีชาวจีน...คุณพ่อ ชอบดื่มสุรา สูบบุหรี่ เล่นการพนัน ส่วนใหญ่ทำบุญตามประเพณีชาวจีน แบบสงเคราะห์โลก สงเคราะห์ญาติ...คุณลุงชอบดื่มเหล้า สูบบุหรี่...ท่านเหล่านี้ ละโลกแล้ว ไปไหน...มีความเป็นอยู่อย่างไร...ที่นี่ มีคำตอบ
จะทำบุญ 10 M ได้แค่ 2 M
เรื่องราวของผู้หญิงคนหนึ่ง...ในวัยเด็ก เธอลำบาก เพราะคุณย่า ไม่ยอมรับคุณแม่ของเธอเป็นลูกสะใภ้ และให้คุณพ่อของเธอไปแต่งงานใหม่ ในช่วงวัยเด็ก เธอจึงไม่รักคุณพ่อเลย และคิดอยู่ในใจตลอดเวลาว่า “วันข้างหน้าเราต้องรวยให้ได้”...เมื่อเธอโตขึ้นเธอก็สามารถสร้างฐานะได้สมใจ ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ มีเงินมามายหลายสิบล้านบาท...เมื่อเธอได้มาพบกับหมู่คณะ หนทางการสร้างบารมีของเธอจึงได้เริ่มต้นขึ้น...
ธัมมัทธชชาดก ชาดกว่าด้วยพูดอย่างหนึ่งทำอย่างหนึ่ง
มีภิกษุอยู่รูปหนึ่งเป็นผู้ที่ชอบพูดจาโป้ปดอยู่เสมอ คำพูดอย่างหนึ่งแต่การกระทำอีกอย่างหนึ่งจนเป็นที่ระอาใจในหมู่ภิกษุสงฆ์ด้วยกัน ภิกษุทั้งหลายได้พาภิกษุที่ชอบโกหกไปเข้าเฝ้าองค์พระศาสดาเพื่อให้พระองค์ได้ชี้แนะตักเตือน
เกฬิสีลชาดก ชาดกว่าด้วยปัญญาสำคัญกว่าร่างกาย
พระเจ้าพรหมทัตทรงครองราชสมบัติอยู่ ณ กรุงพาราณสี พระองค์ทรงชอบการกลั่นแกล้งทรมานคนแก่ชราและสัตว์ที่แก่ไร้เรี่ยวแรง นำมากลั่นแกล้งในรูปแบบต่าง ๆ จนท้าวสักกะทนไม่ไหวจำต้องเสด็จลงมาใช้อุบายทำการสั่งสอนให้พระองค์ได้ทรงสำนึกในการกระทำที่ไม่สมควร
ปานียชาดก ชาดกว่าด้วยการทำบาปแล้วรังเกียจบาปที่ทำ
“ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ขึ้นชื่อว่ากิเลสเป็นของเล็กน้อยไม่มีเลย ธรรมดาว่าภิกษุต้องข่มกิเลสที่เกิดแล้วแล้วเสีย บัณฑิตครั้งก่อนเมื่อพระพุทธเจ้ายังไม่เสด็จอุบัติต่างก็ข่มกิเลสทั้งหลายเสียได้บรรลุปัจเจกพุทธญาณ ”
ชนสันธชาดก ชาดกว่าด้วยเหตุที่ทำจิตให้เดือดร้อน
ครั้งหนึ่งพระเจ้าโกศลทรงมัวเมาด้วยพระราชอิสริยยศหมกหมุนอยู่ในความสุขที่เกิดแต่กิเลสไม่ปรารถนาจะว่าราชการ ไม่ตัดสินคดีความแม้การบำรุงพระศาสดาและพระพุทธศาสนา พระบรมศาสดาจึงทรงให้โอวาทเตือนสติแก่พระเจ้าโกศลมิให้ทรงอยู่แต่ในความประมาท
ฆตาสนชาดก ชาดกว่าด้วยภัยที่เกิดจากที่พึ่ง
มีนกจำนวนมากอาศัยอยู่บนต้นไม้ใหญ่ริมสระน้ำแห่งหนึ่ง ซึ่งในสระมีพญานาคที่ดุร้ายมากตัวหนึ่ง ฝูงนกจำนวนมากได้ขับถ่ายลงไปในสระน้ำ ด้วยเหตุนี้จึงเป็นที่มาของความหายนะที่ได้เกิดขึ้นกับฝูงนกเหล่านั้น